Mersin Barosu ile birlikte 26 kentin baro başkanları tarafından yapılan ortak açıklamada, Edirne Cezaevinde yatan HDP’nin eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın tahliye edilmesi çağrısı yapıldı. Barolar, "Anayasamızın 2. maddesinde belirtilen bir hukuk devleti olmanın gereği olarak AİHM kararı derhal yerine getirilerek Selahattin Demirtaş, tahliye edilmelidir" diye çağrıda bulundu.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Selahattin Demirtaş hakkında verdiği “derhal tahliye” kararının ardından Mersin Barosu ile birlikte 26 kentin baro başkanları ortak açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“SEÇME VE SEÇİLME HAKKI İHLAL EDİLMİŞTİR”
“Önceki dönem HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Kasım 2016’da tutuklanmış olup o tarihten bu yana Edirne Cezaevi'nde tutulmaktadır. Bu tutukluluk sebebiyle AİHM’ye yapılan başvuru üzerine mahkeme 20 Kasım 2018 tarihinde açıklanan kararında, sözleşmenin 5. maddesinin 3. fıkrasının (Makul Süre İçinde Yargılanma ve Tutuksuz Yargılanma Hakkı), sözleşmenin 18. maddesinin (Sözleşmede Belirtilen Hak ve Özgürlüklere, bu Sözleşme Hükümleri ile İzin Verilen Kısıtlamaların, Öngörüldükleri Amaç Dışında Uygulanamaması) ve sözleşmeye ek 1 nolu protokolün 3. maddesinin (Seçme ve Seçilme Hakkı) ihlal edildiğine karar vermiştir. Ülkemiz açısından AİHS’nin 18. maddesinin ihlal edildiğine ilişkin bu ilk kararda, Demirtaş’ın tahliye edilmesi gerektiği de belirtilmiş ancak bu karara rağmen Demirtaş tahliye edilmemiştir.
“İKİNCİ KEZ TUTUKLANMASININ ÜZERİNDEN 15 AY GEÇMESİNE RAĞMEN İDDİA İLE İLGİLİ DAVA AÇILMAMIŞTIR”
Selahattin Demirtaş 18 Eylül 2019 tarihinde AİHM Büyük Daire'de yapılacak duruşma öncesi, tutuklu olarak yargılandığı Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi dosyasından 2 Eylül 2019 tarihinde tahliye edilmesine rağmen, başka bir dosyadan kesinleşen 4 yıl 8 aylık hapis cezası onanmış ve bu gerekçeyle tahliye edilmemiştir. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 20 Eylül 2019 tarihinde zaten Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi davasında suçlama olarak ileri sürülen 31 fezlekeden birini teşkil eden 6-8 Ekim 2014 olaylarını gerekçe göstererek, Demirtaş hakkında yeniden soruşturma başlatmış ve bu dosyadan da tutuklama kararı verilmiştir. Demirtaş’ın ikinci kez tutuklanmasının üzerinden 15 ay geçmesine rağmen hala bu iddia ile ilgili dava açılmamıştır.
“TUTUKLAMANIN SİYASİ VE SÖZLEŞMEYE AYKIRI OLDUĞU BELİRTİLMİŞTİR”
Hem hükümet, hem de Demirtaş’ın avukatları tarafından Büyük Daire’ye taşınan daire kararı hakkında Büyük Daire, incelemesini tamamlayarak 22 Aralık 2020’de kararını açıklamıştır. Büyük Daire kararında özetle ‘Demirtaş’ın siyasi amaçlarla sözleşmeye aykırı bir şekilde tutuklandığı, meclis içinde ve dışında yaptığı konuşmaların yargılamaya konu edilmesi nedeniyle ifade özgürlüğünün ve serbest seçim hakkının ihlal edildiği, 20 Eylül 2019 tarihli ikinci tutuklamanın da ilk tutukluluğun devamı niteliğinde ve sözleşmeye aykırı olduğu ve derhal serbest bırakılması gerektiği’ belirtilmiştir.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin çekince koymaksızın imzaladığımız 46. maddesine göre, Mahkeme'nin kararları tüm üye devletler için bağlayıcıdır. Yine Anayasa'nın 90.maddesine göre ulusal norm hiyerarşisinde Türkiye’nin taraf olduğu sözleşmelerde yer alan hükümlere üstünlük tanınmaktadır. AİHM kararlarının uygulanmamasının Konsey'den çıkarılmaya kadar giden sonuçlarının olduğu da unutulmamalıdır. Bu nedenle; Türkiye’nin uluslararası yükümlülükleri de dikkate alındığında, Anayasamızın 2. Maddesinde belirtilen bir hukuk devleti olmanın gereği olarak AİHM kararı derhal yerine getirilerek Selahattin Demirtaş, tahliye edilmelidir.”
Adana Barosu Başkanlığı, Adıyaman Barosu Başkanlığı, Ağrı Barosu Başkanlığı, Ankara Barosu Başkanlığı, Artvin Barosu Başkanlığı, Batman Barosu Başkanlığı, Bingöl Barosu Başkanlığı, Bitlis Barosu Başkanlığı, Bursa Barosu Başkanlığı, Diyarbakır Barosu Başkanlığı, Denizli Barosu Başkanlığı, Gaziantep Barosu Başkanlığı, Hakkari Barosu Başkanlığı, Hatay Barosu Başkanlığı, İstanbul Barosu Başkanlığı, İzmir Barosu Başkanlığı, Kars Barosu Başkanlığı, Mardin Barosu Başkanlığı, Mersin Barosu Başkanlığı, Muş Barosu Başkanlığı, Siirt Barosu Başkanlığı, Şırnak Barosu Başkanlığı, Tunceli Barosu Başkanlığı, Şanlıurfa Barosu Başkanlığı, Van Barosu Başkanlığı, Yalova Barosu Başkanlığı