TAMER ARDA ERŞİN

Türkiye Psikiyatri Derneği`nin psikiyatrist hekim Fikret Hacıosman cinayetiyle ilgili açtığı davalarda; Sağlık Bakanlığı, işçi sağlığı ve güvenliği konusunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı`nı adres gösterdi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ise söz konusu olayla ilgili bir denetleme yapılmadığını bildirdi. Derneğin avukatı Ziynet Özçelik, “Biz ne Sağlık Bakanlığı`nın ne de Çalışma Bakanlığı`nın sağlık hizmeti veren işyerlerinde, şiddetten çalışanların zarar görmemesi için belirlenmiş önlemleri almadıklarını ya da alınıp alınmadığını denetlemedikleri, almayanlara da yaptırım uygulamadıklarını öğrenmiş olduk” dedi.

Türkiye Psikiyatri Derneği, 2 Ekim 2018 tarihinde psikiyatrist hekim Fikret Hacıosman`ın görev yaptığı Medicana Bahçelievler Hastanesi`nde hastası tarafından öldürülmesiyle ilgili olarak bir dizi hukuki girişimde bulundu. Dernek, Sağlık Bakanlığı`na başvurarak cinayetten önce sonra söz konusu hastanenin iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılan denetimlere ilişkin bilgi ve belgeleri istedi.

SAĞLIK BAKANLIĞI, VERİLERİ PAYLAŞMADI

Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü`nden 16 Mayıs 2019 tarihinde verilen yanıtta, bakanlığın ‘sağlık kurum ve kuruluşlarının mevzuat ile belirlenen politika ve düzenlemelere uyumunu denetlemek, gerekli yaptırımları uygulamak” ile yükümlüğü olduğu belirtildi. Yanıtta, Hacıosman`ın ölümüne ilişkin istenilen belgelerin Kişisel Verilerin Korunması Kanunu`nun ‘kişisel veriler kişinin açık rızası olmaksızın işlenemez” hükmü gereği dernek ile paylaşılamayacağı bildirildi.

DERNEK, BAKANLIĞA DAVA AÇTI

Dernek, bilgi ve belgelerin paylaşılması için Sağlık Bakanlığı`na dava açtı. Ankara 16. İdare Mahkemesi`nin davayı ret kararı, istinafa taşındı. Ankara Bölge İdare Mahkemesi 12. İdari Dava Dairesi, yerel mahkemenin kararını bozarak, derneğin talebinin kısmen kabulüne hükmetti.

İSTİNAF, DERNEĞİ HAKLI BULDU

Daire kararında, derneğin sağlık çalışanlarına yönelik suçları önlemesine katkı sunmak ve gerekli denetimleri sağlamak amacıyla somut bir olaya ve tamamlanmamış yargılamaya ilişkin istediği belgelerin verilmesinin suçun önlenmesi açısından önemli olduğuna dikkat çekilerek, şunlar belirtildi:

“…dava konusu işlemin Dr. Fikret Hacıosman`ın görev yaptığı Medicana Bahçelievler Hastanesinde 2 Ekim 2018 tarihinde uğradığı saldırı sonucunda öldürülmesinden önce ve sonra iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılan denetimlere ilişkin bilgi ve belgelerin verilmesi isteminin reddine ilişkin kısmında hukuka uyarlık ve aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararında yasal isabet görülmemiştir. Diğer taraftan talep edilen bilgiler arasında 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu`nun 21. maddesi kapsamında özel hayatın gizliliğini ihlal edebilecek (kişisel bilgi ve veriler gibi) bilgiler bulunması halinde bu veriler çıkarıldıktan sonra başvuran davacının bilgisine sunulacağı da açıktır.”

SAĞLIK BAKANLIĞI, ÇALIŞMA BAKANLIĞI`NI ADRES GÖSTERDİ

Bu kararın ardından Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Hacıosman`ın ölümüne ilişkin Derneğe gönderdiği yazıda, şunları belirtti:

“Hastane tarafından olay sonrasında yapılan beyaz kod bildiriminin beyaz kod birimimize intikali üzerine Bakanlığımızca ilgili hastane ile temasa geçilerek olayın beyaz kod sistemine kaydı sağlanmış, hukuki süreci takip etmek için İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü Hukuk ve Muhakemat Birimi`nden bir avukat görevlendirilmiş, vefat eden hekimin ailesiyle ve olayla ilgili soruşturmayı yürüten Cumhuriyet Savcısıyla temasa geçilmiş ve yargılama süreci de yakından takip edilmiştir.”

Yazıda, hastanenin ruhsata ve hizmete esas yönünden denetimini gerçekleştiği ve 15 Şubat 2016- 7 Temmuz 2021 tarihleri arasında uygunsuz sonuç bulunmadığı kaydedildi. Yazıda, hastanenin işçi sağlığı ve iş güvenliği yönünden denetimindeki sorumluluğun ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı`nda olduğu bildirildi.

ÇALIŞMA BAKANLIĞI: DENETLEMEDİK

Bu yazı üzerine Dernek, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı`na söz konusu hastanede  denetimleri yapıp yapmadığını sordu. Çalışma Bakanlığı Rehber ve Teftiş Başkanlığı`ndan verilen yanıtta, “Kayıtlarımızda yapılan inceleme neticesinde ilgide kayıtlı başvuruda belirtilen olayın Başkanlığımızca incelenmediği tespit edilmiştir” dendi. Başkanlık yanıtında, planlı denetimlerin riskli sektör ve geçmiş yıllara ilişkin iş kazası ve meslek hastalıkları verilerinde öne çıkan sektörlerde yapıldığı belirtilirken, “Program dışı teftişler ise programlı teftişler dışında kalan ihbar, şikayet vb. talepler üzerine veya Başkanlığımıza intikal eden evraklardan teftiş hizmetiyle bağdaşır nitelikte olanların teftiş programına alınması sonucu gerçekleştirilmektedir” ifadesi yer aldı. Derneğin Hacıosman`ın öldüğü hastane ve diğer işyerlerinde denetim yapılmasına ilişkin başvurusu ise reddedildi.

MAHKEME: BAKANLIĞIN İÇ İŞLEYİŞİNİ İLGİLENDİREN KONU

Dernek, bu kez Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı aleyhine de dava açarak, bu denetimlerin yapılmasını istedi. Ankara 12. İdare Mahkemesi, davayı reddettiği kararını şu gerekçeye dayandırdı:

“…davacının talep ettiği iş sağlığı ve güvenliği yönünden denetim yapılması isteminin davalı idarenin iç işleyişini ilgilendiren, programa bağlı şekilde ilerleyen bir teftiş sürecine ilişkin olması nedeniyle bu haliyle idari yargı mercilerinde dava konusu edilebilecek kesin ve yürütülebilir bir işlem olmadığı gibi aksi yönde verilecek bir kararın idari işlem niteliğinde olacağı anlaşıldığından bakılmakta olan davanın esasını incelemenin mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır.”

ÖZÇELİK: ÇALIŞMA BAKANLIĞI ‘BEN RİSKLİ GRUPTA GÖRMÜYORUM` DİYOR

Türkiye Psikiyatri Derneği`nin avukatı Ziynet Özçelik, Hacıosman`ın ölümüne ilişkin Sağlık ve Çalışma bakanlıklarının tutumunu ANKA Haber Ajansı`na değerlendirdi. Özçelik, her iki bakanlığın da görevini yerine getirmediğini öğrendiklerini belirterek, “Çalışma Bakanlığı ‘Ben riskli grupta görmüyorum ve denetlemiyorum` dedi. Bu yazışmalarla biz ne Sağlık Bakanlığı`nın ne de Çalışma Bakanlığı`nın sağlık hizmeti veren işyerlerinde yani hastanelerde, sağlık kuruluşlarında şiddetten çalışanların zarar görmemesi, sağlık hizmetlerinin aksamaması, diğer hastaların haklarının korunması için belirlenmiş önlemleri almadıklarını ya da alınıp alınmadığını denetlemedikleri, almayanlara da yaptırım uygulamadıklarını öğrenmiş olduk” diye konuştu.

ÖZÇELİK: BAKANLIK KASTEN GÖREVİNİ YERİNE GETİRMİYOR

Sağlık Bakanlığı`nın kendi sağlık çalışanlarının sağlığını korumadığını kaydeden Özçelik, şöyle dedi:

“Eğer korumak istiyorsa koruyamama halinde elinden geleni yapıyordur da elinden gelmeyen bazı nedenler yüzünden bunu gerçekleştiremiyor diyebiliriz. Eğer bunun için bir şey yapmıyorsa, gerekli görevlerini yerine getirmek için harekete geçmiyor, teşkilatını buna göre organize etmiyorsa o zaman aslında yerine getiremediğinden değil getirmediğinden söz edebiliriz. Bu da kasten yapılan bir şey. Görevi en hafif haliyle söyleyeyim kötüye kullanma olur” dedi.

Özçelik, iki bakanlığın yanıtlarını “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ‘sağlık kuruluşları denetim yapacağım yerler arasında yer almıyor` diyor. Sağlık Bakanlığı da ‘bu görev Çalışma Bakanlığı`na ait ben de kendi görevlerimi yerine getirmiyorum` diyor” diye yorumladı.

NE OLMUŞTU?

İstanbul`da Medicana Bahçelievler Hastanesi`nde çalışan Fikret Hacıosman, 2 Ekim 2018 tarihinde hastası Serhat Tunçdemir tarafından silahla vurularak öldürüldü. Tunçdemir`e,  Bakırköy 18. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından ‘tasarlayarak adam ölürme` suçundan müebbet hapis cezası verildi.