MERVE GÜVEN
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aile Hekimliği Kolu (AHEK) Başkanı Dr. Emrah Kırımlı, “Sağlık Bakanlığı verileri açıklamasa da 2020 yılına kadar giden ölüm sayılarına baktığımızda bu yıl yüzde 20`ye yakın bir artış olduğunu görüyoruz aralık ayında, bu da yaklaşık olarak 6 bine yakın fazladan ölüm olduğunu gösteriyor. Covid vakaları açıklanırken bizler ekim, aralık, ocak ayında Covid`in pik yaptığını görürdük. Sağlık Bakanlığı herhangi bir test yapmasa sayıları açıklamasa da karşılaştığımız tablo bununla uyumlu. Buradan yaptığımız çıkarımla daha önceki Covid ataklarında olduğu gibi nisan, mayıs aylarında yeniden bir Covid atağı olacağını öngörebiliriz. Üç yıldır bu şekilde oldu bu yıl da bu şekilde olacak gibi duruyor. Bunu önlemek için yapmamız gereken şeyler aslında basit tedbirler, sağlık kurumlarına giderken maske kullanmak. Eğer solunum yolu enfeksiyonu belirtisi taşıyorsak özellikle kalabalık yerlerde maske ve mesafe kurallarına uymak, yakın temastan kaçınmak” dedi.
TTB Aile Hekimliği Kolu Başkanı Dr. Emrah Kırımlı, özellikle Covid-19 pandemisindeki tecrübelerine dayanarak nisan-mayıs aylarında yeni bir Covid-19 piki yaşanabileceğini söyledi. Dünya Sağlık Örgütü`nün gündeme getirerek uyarılarda bulunduğu X salgınına ilişkin de ANKA Haber Ajansı`na değerlendirme yapan Kırımlı, şunları dile getirdi:
“ÜST SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI NEDENİYLE ARALIK`TA 6 BİNE YAKIN FAZLADAN ÖLÜM OLDU, NİSAN, MAYIS AYLARINDA YENİDEN COVİD ATAĞI ÖNGÖRÜYORUZ”
“İki aydır Türkiye yoğun bir salgının ortasında hem mevsimsel grip hem de Covid nedeniyle tüm yurttaşlarımız neredeyse hastalanmış durumdalar. Biz bu salgını ekim ayında da görmüştük. Aralık ayında karşılaştığımız şey ise hem mevsimsel gribin eklenmesiyle beraber influenza ve Covid salgınının yoğun olarak toplumda görülmesi. Sağlık Bakanlığı verileri açıklamasa da 2020 yılına kadar giden ölüm sayılarına baktığımızda bu yıl yüzde 20`ye yakın bir artış olduğunu görüyoruz aralık ayında, bu da yaklaşık olarak 6 bine yakın fazladan ölüm olduğunu gösteriyor, bu da daha önceki Covid salgınlarıyla uyumlu. Covid vakaları açıklanırken bizler ekim, aralık, ocak ayında Covid`in pik yaptığını görürdük. Sağlık Bakanlığı herhangi bir test yapmasa sayıları açıklamasa da karşılaştığımız tablo bununla uyumlu. Buradan yaptığımız çıkarımla daha önceki Covid ataklarında olduğu gibi nisan, mayıs aylarında yeniden bir Covid atağı olacağını öngörebiliriz. Üç yıldır bu şekilde oldu bu yıl da bu şekilde olacak gibi duruyor. Bunu artıracak etmenlerden birisi de Ramazan ayının peşine bayramda insanların bir araya gelmesi. Aşağı yukarı aynı zaman grafiğine denk geliyor. Bu yüzden de nisan ya da mayıs ayında bu kadar şiddetli olmasa da, influenza olmayacağı için, yine bir Covid atağını beklememiz olası. Bunu önlemek için yapmamız gereken şeyler aslında basit tedbirler, sağlık kurumlarına giderken maske kullanmak. Eğer solunum yolu enfeksiyonu belirtisi taşıyorsak özellikle kalabalık yerlerde maske ve mesafe kurallarına uymak, yakın temastan kaçınmak. Hasta olan kişilerin buna dikkat etmesiyle bu tür salgınların önüne geçmek mümkün.
“GELECEKTE BAŞKA VİRÜSLERLE KARŞILAŞTIĞIMIZDA BULAŞMA YOLLARINI HIZLICA TESPİT VE MÜDAHALE ETMELİYİZ”
Şimdilerde Dünya Sağlık Örgütü`nün (DSÖ) bir hastalık, X tanımı var. Aslında bu tanım 2019`da yapılsaydı Covid için böyle söyleyebilirdik. Bilmediğimiz yeni bir virüs sebebiyle ortaya çıkacak hastalık, henüz adı konulmamış. Dünya genelinde temel görevi bu tür insanlara geçebilecek virüsleri araştırmak olan bilim insanları var. Doğada ya da şehirlerin çeperinde yaşayan hayvanlardan virüs örneklerini alarak bunlarda hastalık yapan virüslerin insanlarda da hastalık yapıp yapamayacağına dair çalışmalar yapıyorlar ve tespit ettikleri virüsleri de DSÖ`ye bildiriyorlar. Bunlarda da Covid`de olduğu gibi insanlara geçmesi ve bağışıklık sistemini aşarak salgına yol açma ihtimali var. Bu çalışmalara baktığımız zaman gelecekte de yine başka virüslerle karşılaşma riskimiz olduğunu görebiliyoruz. Burada temel olarak yapılması gereken böyle bir hastalıkla karşı karşıya kaldığımızda bulaşma yollarını hızlıca tespit etmek, salgına sebep olabilecek belirtilerini erken yakalayıp hızlıca müdahale etmek. Bunu Covid zamanında aldığımız tedbirlerle, maske, mesafe, yakın temastan kaçınmayla, aşılamayla yapmıştık. Yen bir hastalık çıktığı zaman da bu tedbirleri alıp, önlemini alabiliriz.
“HASTALIĞIN TANISINI KOYMAZ, MASKE, MESAFE KURALLARINA UYMAZSAK ÖNLENEBİLİR HASTALIKLARDAN DA BİNLERCE İNSAN HAYATINI KAYBEDEBİLİR”
Ancak Covid ile beraber; bir güvensizlik, şüphecilik ve aşı tereddüdüne giden, bilim insanlarının bu çalışmalarını farklı yorumlamalara giden insanlar oldu. Toplum da ne yazık ki bundan etkilendi. Yapmamız gereken şey bugüne kadar insanlık tarihinde salgınları önlemek için ne yaptıysa onları yapmak. Bizim memleketimizde bulaşıcı hastalıklar çok sık olarak yaşanırdı ve hayatımız tehdit ederdi. Kızamık, sıtma, verem, cüzzam böyleydi. Hasta olanları erken tespit edip tedavilerine başladık ve toplum genelinde aşı kampanyaları yaptık. Bu kurallara uyduğumuz, aşı tereddüdüne düşmediğimiz müddetçe yeni gelecek salgınlara da hazırlıklı olmamız olağan. Ama içinde yaşadığımız durumda olduğu gibi adını söylemekten kaçınırsak, tanısını koymaktan kaçınırsak, test yapmazsak, korunmak için aşılarını olmaktan kaçınırsak, hastalandığımızda maske, mesafe kurallarına uymazsak ne yazık ki tüm toplumu etkileyen salgın haline gelebiliyor. Önlenebilir hastalıklardan da binlerce insan hayatını kaybedebiliyor.”