GÜRKAN DEMİRTAŞ
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan`ın 3. Kez Cumhurbaşkanı adayı olması üzerine gelen itirazlar için verdiği ret kararının gerekçesini açıkladı. Kararda, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan`ın görev süresi Cumhurbaşkanı ve TBMM seçimlerinin birlikte yapıldığı bir önceki seçim tarihi esas alınarak belirleneceğinden ve ‘birlikte yapılan ilk seçim` tarihi 24 Haziran 2018 olduğundan, birinci dönem beş yıllık görev süresi bu tarihten itibaren başlayacaktır. Bu durumda, yukarıda belirtilen nedenlerle, Recep Tayyip Erdoğan`ın Cumhurbaşkanı adaylığına yönelik itirazların reddine karar verilmesi gerekmiştir” denildi.
YSK, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan`ın yeniden cumhurbaşkanı olması üzerine yapılan itirazları oybirliğiyle reddettiğini duyurmuştu. Ret kararının gerekçesi bugün açıklandı. YSK`nın ret kararındaki gerekçenin dikkat çeken bölümleri şöyle:
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ ÖNCESİNDEKİ VE SONRASINDAKİ “CUMHURBAŞKANLIĞI” TANIMI AYNI ANLAMA GELMİYOR
“Kanun koyucunun bu bilinçli ve açık tercihi, 6771 sayılı Kanun`un TBMM Anayasa Komisyonu Raporunda da değişiklik öncesinde kullanılan ‘Cumhurbaşkanı` ifadesi ile anayasa değişikliği ile öngörülen yeni Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemindeki ‘Cumhurbaşkanı` ifadesinin hukuken aynı anlama gelmediği sarih bir biçimde açıklanmış; Anayasa Komisyonu Raporuna karşıoy bildiren milletvekillerince de bu konuda aksi yönde herhangi bir görüş bildirilmemiştir.
“CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİ ÖNCESİNDEKİ GÖREV DÖNEMLERİNİN, 101`İNCİ MADDENİN UYGULANMASINDA GÖREV DÖNEMİ OLARAK HESABA KATILMAYACAĞINDA KUŞKU BULUNMAMAKTADIR”
TBMM Anayasa Komisyonu Raporunda yer alan bu ifadeler karsısında, anayasa değişikliği öncesinde var olan parlamenter sistem döneminde görev yapmış olan Cumhurbaşkanlarının, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi öncesindeki görev dönemlerinin, 6771 sayılı Kanunla değişik 101`inci maddenin uygulanmasında görev dönemi olarak hesaba katılmayacağında kuşku bulunmamaktadır. Buna göre; Cumhurbaşkanı Sayın Ahmet Necdet Sezer`in 16 Mayıs 2000 – 28 Ağustos 2007 tarihleri arasındaki, Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül`ün 28 Ağustos 2007- 28 Ağustos 2014 tarihleri arasındaki, Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan`ın 28 Ağustos 2014 - 9 Temmuz 2018 tarihleri arasındaki görev süreleri, 6771 sayılı Kanunla değişik 101`inci maddenin uygulanmasında görev dönemi olarak hesaba katılmayacaktır.
“ERDOĞAN`IN GÖREV SÜRESİ, CUMHURBAŞKANI VE TBMM SEÇİMLERİNİN BİRLİKTE YAPILDIĞI SEÇİM TARİHİ ESAS ALINARAK BELİRLENİR”
Anayasanın ‘Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanının seçim dönemi` başlıklı 77`nci maddesinin birinci fıkrasında ‘Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri beş yılda bir aynı günde yapılır.` düzenlemesi yer almakta olup, anılan maddede de TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birlikte ve aynı günde yapılacağı hükme bağlanmıştır. Benzer şekilde, Anayasanın ‘Cumhurbaşkanı yardımcıları, Cumhurbaşkanına vekâlet ve bakanlar` başlıklı 106`ncı maddesinin ikinci fıkrasında da TBMM seçiminin Cumhurbaşkanı seçimi ile ‘birlikte yenilenmesi` ve ‘her iki seçimin birlikte yapılmasına` yönelik ifadelere yer verilmiştir. Yine, Anayasanın 101`inci maddesinin son fıkrasında ‘Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin diğer usul ve esaslar kanunla düzenlenir.` hükmü yer almakta olup, bu hüküm gereğince 6271 sayılı Kanunun 3`üncü maddesinde yapılan değişiklikle Cumhurbaşkanı ve TBMM görev sürelerinin birlikte yapılan bir önceki seçim tarihi esas alınarak belirleneceği açıkça düzenlenmiştir.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan`ın ilk seçildiği tarih 10 Ağustos 2014 olup, 26.Dönem TBMM seçimi ise 1 Kasım 2015 tarihinde yapıldığından, anılan Cumhurbaşkanı seçimi TBMM seçimiyle birlikte yapılmayıp, münferiden yapılmış bir seçimdir. Buna karsın, 27. Dönem TBMM seçimi ise Cumhurbaşkanı seçimiyle birlikte aynı gün, 24 Haziran 2018 tarihinde yapılmıştır.
Anayasanın 101`inci ve 6271 sayılı Kanunun 3`üncü maddesine göre Cumhurbaşkanının görev süresi birlikte yapılan bir önceki seçim tarihi esas alınarak belirlenecektir, bir başka deyişle, birlikte yapılan ilk seçim 24 Haziran 2018 tarihindeki seçimdir. Buna göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan`ın görev süresi Cumhurbaşkanı ve TBMM seçimlerinin birlikte yapıldığı bir önceki seçim tarihi esas alınarak belirleneceğinden ve ‘birlikte yapılan ilk seçim` tarihi 24 Haziran 2018 olduğundan, birinci dönem beş yıllık görev süresi bu tarihten itibaren başlayacaktır. Bu durumda, yukarıda belirtilen nedenlerle, Recep Tayyip Erdoğan`ın Cumhurbaşkanı adaylığına yönelik itirazların reddine karar verilmesi gerekmiştir.”