Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD) HIV/AIDS Çalışma Grubu, 1 Aralık Dünya AIDS Günü kapsamında “UNAIDS 2023 raporuna göre; dünya genelinde 39 milyon insanın HIV ile yaşadığı, 1,3 milyon insanın yeni tanı aldığı ve HIV/AIDS ile ilişkili nedenlerle 630 bin kişinin yaşamını yitirdiği bilinmektedir. Toplum öncülüğündeki kuruluşlara küresel HIV mücadelesinde daha büyük bir ivme kazandırabilir ve AIDS`in sona ermesine doğru ilerlemeyi hızlandırabilir. Unutmamak gerekir ki AIDS`i sona erdirmek, AIDS`i sona erdirmemekten çok daha az maliyete sahiptir. Tüm üyelerimizi, ülkemiz ve tüm dünyadaki pandeminin sona ermesi için konu hakkında hassasiyete davet ediyoruz” açıklamasını yaptı.
EKMUD HIV/AIDS Çalışma Grubu, 1 Aralık Dünya AIDS Günü dolayısıyla bugün yazılı açıklama yaptı. Açıklamada şunlar kaydedildi:
“DÜNYA GENELİNDE HIV/AIDS İLE İLİŞKİLİ NEDENLERLE 630 BİN KİŞİNİN YAŞAMINI YİTİRDİĞİ BİLİNMEKTE”
“HIV/AIDS, günümüzde artık tedavi edilebilir kronik bir enfeksiyon haline gelmesine rağmen halen önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir. Henüz kür sağlayacak tedavisi ve aşısı olmayan HIV/AIDS ile en etkili mücadele yolu, toplumun bulaşma ve korunma yolları konusunda farkındalığının artırılmasıdır. Enfeksiyon ile uluslararası mücadelede Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Ortak Programı (UNAIDS) kapsamında ‘Sağlıklı yaşam ve her yaşta iyi olma hali sağlanarak AIDS epidemisinin 2030 yılına kadar halk sağlığı tehdidi olmaktan çıkarılması` küresel hedef olarak belirlenmiştir. UNAIDS 2023 raporuna göre; dünya genelinde 39 milyon insanın HIV ile yaşadığı, 1,3 milyon insanın yeni tanı aldığı ve HIV/AIDS ile ilişkili nedenlerle 630 bin kişinin yaşamını yitirdiği bilinmektedir. Ülkemizin de içinde bulunduğu Doğu Avrupa ve Orta Asya bölgelerinde yeni HIV enfeksiyonu tanısı alanların sayısı artmaya devam etmektedir. Etkilenen 2 milyondan fazla insanla Avrupa Bölgesi, en hızlı artan HIV enfeksiyonu salgınına sahiptir. Bölgenin bazı kısımlarında bulaşma neredeyse tamamen durdurulmuş olsa da, diğer üye devletlerde enfeksiyon oranları kabul edilemeyecek kadar yüksektir ve artmaya devam etmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından korunmayı ve farkındalığı arttırmak amacıyla 1988 yılında, 1 Aralık günü Dünya AIDS Günü olarak kabul edilmiştir. Dünya AIDS Günü olarak kabul edilen bu günde, dünya genelinde HIV ile yaşayan insanlarla dayanışma içinde olunması çağrısında bulunmak ve AIDS nedeniyle hayatını kaybeden milyonlarca insanı anmak amacıyla etkinlikler yapılmaktadır. Dünya AIDS Günü, bugüne kadar kaydedilen ilerlemeler üzerinde düşünmek, AIDS`i 2030 yılına kadar sona erdirme hedeflerine ulaşmak için devam eden zorluklar hakkında farkındalık yaratmak ve tüm paydaşları HIV mücadelesindeki başarılarını arttırmak üzere harekete geçirmek için bir fırsattır.
“TOPLULUKLAR VE SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ ÖNCÜLÜK ETMESİYLE DÜNYA AIDS`İ SONLANDIRABİLİR”
Küresel sağlık kampanyası olan Dünya AIDS Günü`nün bu yılki teması UNAIDS tarafından LET COMMUNİTİES LEAD (Toplulukların Öncülük Etmesine İzin Verin) olarak belirlenmiştir. Topluluklar ve sivil toplum kuruluşlarının (STK) öncülük etmesiyle dünya AIDS`i sonlandırabilir. HIV ile yaşayan, HIV enfeksiyonu riski altında olan veya HIV`den etkilenen insan toplulukları, HIV`e karşı mücadelede ilerlemenin ön saflarında yer almaktadır. Konu ile ilgili olarak insanları kişi merkezli kamu sağlık hizmetleriyle buluşturur, güven oluşturur, yenilik yapar, politikaların ve hizmetlerin uygulanmasını izler ve sağlayıcıları sorumlu tutarlar. Türkiye EKMUD olarak enfeksiyon ile mücadelede HIV merkezli topluluklar ve STK`ların üstlendiği rolün öneminin bilinciyle tüm meslektaşlarımızı bu topluluklarla işbirliğine davet ediyoruz. Ne yazık ki topluluklar önderlik konusunda bugüne kadar geri plana alınmıştır. Fon sıkıntısı, politika ve mevzuat engelleri, kapasite kısıtlamaları ve dışlanmış topluluklara karşı uygulanan insan hakları ihlalleri global dünyanın sorunudur ve HIV önleme ve tedavi hizmetlerinin ilerlemesini engellemektedir. Bu engeller ortadan kaldırılırsa, toplum öncülüğündeki kuruluşlara küresel HIV mücadelesinde daha büyük bir ivme kazandırabilir ve AIDS`in sona ermesine doğru ilerlemeyi hızlandırabilir.
“AIDS`İ SONA ERDİRMEK, AIDS`İ SONA ERDİRMEMEKTEN ÇOK DAHA AZ MALİYETE SAHİPTİR”
2023 Dünya AIDS Günü, toplulukların önderlik rollerini etkinleştirmek ve desteklemek için bir çağrıdır. AIDS`in sona ermesini sağlamak için topluluk önderliğinin tüm potansiyelini açığa çıkarmanın önemini vurgulamayı hedeflemiştir. Toplulukların önderlik rollerinin tüm HIV ile ilgili plan ve programlarda ve bunların formülasyonunda, bütçelenmesinde, uygulanmasında, izlenmesinde ve değerlendirilmesinde temel hale getirilmesi, tam ve güvenilir bir şekilde finanse edilmesi, uygun şekilde desteklenmesi ve ücretlendirilmesi gerekmektedir. Hem toplumsal hem sağlık otoritelerinin bilinçlenmesi ile tüm hastaları teşhis edip tedaviye alarak ve riskli gruplara temas öncesi profilaksi vererek HIV enfeksiyonunu önlemek, yeni tedavi arayışlarından daha maliyet etkindir. Unutmamak gerekir ki AIDS`i sona erdirmek, AIDS`i sona erdirmemekten çok daha az maliyete sahiptir. Tüm üyelerimizi, ülkemiz ve tüm dünyadaki pandeminin -sadece gelişmiş ve yüksek gelir düzeyine sahip ülkelerde değil- sona ermesi için konu hakkında hassasiyete davet ediyor, saygılarımızı sunuyoruz.”